Een hartinfarct voelt voor veel mensen als iets wat “opeens” gebeurt.
Maar de waarheid? Het is zelden plotseling. Het is vaak het eindstation van een proces dat jaren of zelfs decennia onopgemerkt doorgaat en precies dat maakt het zo verraderlijk.

Een grootschalige studie van ruim 4,6 miljoen mensen die tussen 2017 en 2022 voor het eerst een hartinfarct kregen, legt dat pijnlijk bloot. De resultaten zouden onze hele manier van denken over preventie moeten veranderen.

Wat de studie liet zien

• 50,5% van de mensen die een eerste hartinfarct kregen, had geen enkele waarschuwing in de vorm van symptomen. Geen pijn op de borst. Geen kortademigheid. Geen alarmsignalen. Niks.
• 18% had geen klassieke risicofactoren (zoals hoge bloeddruk, roken of diabetes) die artsen normaal gebruiken om risico te bepalen.
• 22% had in de zes maanden vóór hun hartinfarct geen bezoek aan een arts.
• En het meest schokkende: 63% gebruikte geen enkele vorm van preventieve medicatie, ondanks dat velen wél risico liepen.

Met andere woorden: ons huidige systeem detecteert de meeste mensen te laat.

De stille groei van een levensgevaarlijk probleem

Hart- en vaatziekten zijn nog steeds wereldwijd doodsoorzaak nummer één. Sterker nog: het aantal doden steeg de afgelopen 30 jaar met 60%, een explosieve toename, grotendeels veroorzaakt door leefstijl, veroudering en een preventiesysteem dat niet werkt zoals het zou moeten of kunnen.

Het probleem zit diep in de manier waarop gezondheidszorg vandaag is georganiseerd:
We wachten tot er klachten zijn. Tot een bloeddruk te hoog is. Tot cholesterol uit de bocht vliegt. Tot het hart al schade heeft. Maar dan is het vaak al laat in het proces.

Deze studie toont aan dat dat model niet meer voldoet. Klassieke risicofactoren (zoals roken, diabetes of hypertensie) voorspellen risico op populatieniveau, maar ze missen te vaak de individuen die daadwerkelijk op korte termijn een infarct krijgen.

Jong en gezond? Ook dan ben je niet veilig

Misschien het meest alarmerende inzicht: jongere mensen (≤60 jaar) waren minder vaak bij een arts geweest, hadden minder vaak symptomen, gebruikten minder vaak preventieve medicatie, maar kregen vaker een ernstiger type hartinfarct (STEMI).

Vooral mannen vielen in deze categorie: ze hadden minder contact met de zorg, minder symptomen en liepen een significant hoger risico op acute, ernstige infarcten.

Het idee dat hartziekte alleen iets is voor “later” klopt dus niet meer. Juist bij jonge, ogenschijnlijk gezonde mensen ontwikkelt de ziekte zich stilletjes en slaat soms ineens genadeloos toe.

Waarom huidige risicoschatting tekortschiet

Het artikel laat zien dat het probleem niet is dat we niets weten over risicofactoren.. het probleem is dat we te eenzijdig kijken.

Een kwart van de mensen met een hartinfarct heeft geen klassieke risicofactoren. En zelfs bij mensen mét bekende risico’s worden therapieën vaak niet gestart of niet (tijdig) opgevolgd. Ons systeem is gebouwd om problemen te behandelen, niet om ze te voorkomen.

De onderzoekers pleiten dan ook voor een paradigmashift: van een symptoom-gedreven aanpak naar een proactieve, datagedreven preventiestrategie. Denk aan:

• geavanceerde beeldvorming zoals CT-scans van de kransslagaders;
• nieuwe bloedbiomarkers zoals lipoproteïne(a), wat bij minder dan 5% van mensen wordt gemeten;
• genetische risicoprofielen die decennia vooruitkijken;
• en continue monitoring van leefstijl- en metabole data.

Wat dit voor jou betekent

Een hartinfarct begint niet in één dag. Het begint vaak tientallen jaren eerder, in kleine veranderingen in je vaatwand, je ontstekingsniveau, je insulinegevoeligheid, je cholesterol, apolipoproteine B, et cetera.

En juist die vroege signalen zijn de sleutel. Hoe eerder je ze in kaart brengt, hoe groter de kans dat je het proces kunt keren.

Bij LNGVTY geloven we daarom niet in losse risicotests of één bloedonderzoek. We maken een volledig biologisch risicoprofiel, van hartfunctie en vaatgezondheid tot metabolisme en genetische aanleg. Want hartziekte is nooit één enkel probleem. Het is het samenspel van tientallen processen, en alleen door die in samenhang te begrijpen, kun je echt preventief ingrijpen.

Conclusie: wacht niet op symptomen, want die komen vaak te laat

De cijfers zijn duidelijk:

• De helft van de mensen heeft geen klachten.
• Eén op de vijf heeft geen klassieke risicofactoren.
• En bijna twee derde krijgt geen preventieve behandeling.

Hartziekte is een sluipmoordenaar, maar dat betekent niet dat je machteloos bent. Hoe eerder je jouw cardiovasculaire gezondheid volledig in kaart brengt, hoe groter je invloed op je toekomst.

En dat is precies waar wij je bij helpen.