Neurocognitieve gezondheid

Tot 45% van dementie is te voorkomen.. als je op tijd ingrijpt

Dementie is geen zeldzame ziekte. Het is wereldwijd een van de snelst toenemende oorzaken van invaliditeit en sterfte. In Nederland alleen al lijden meer dan 290.000 mensen aan een vorm van dementie en dat aantal stijgt. Lange tijd ging men ervan uit dat je daar weinig aan kunt doen. Genetica, ouderdom, pech.

Maar dat beeld verandert razendsnel.

Volgens de Lancet Commission on Dementia (2024) is tot 45% van alle gevallen van dementie te voorkomen of uit te stellen. Niet met medicatie, maar met leefstijl, preventie en strategische interventies.

Dat is een revolutionair besef. En het vraagt om een nieuwe benadering van gezondheid.

Van hersenschade naar strategische bescherming

Dementie is geen losstaand fenomeen. Het is vaak het eindpunt van tientallen jaren subtiele schade: ontsteking, insulineresistentie, slechte doorbloeding, tekorten aan prikkels of slaap.

De Lancet Commission noemt 14 beïnvloedbare risicofactoren. Samen verklaren ze bijna de helft van alle gevallen van dementie. Denk aan:

  • Onbehandelde hoge bloeddruk (vanaf jonge en middelbare leeftijd)
  • Gehoorverlies (sterk onderbelicht, maar cruciaal)
  • Overgewicht en inactiviteit
  • Diabetes en metabool syndroom
  • Sociale isolatie en depressie
  • Slechte slaap, vervuiling en laag onderwijsniveau
  • Roken, alcoholmisbruik en hersentrauma

Het goede nieuws: vrijwel al deze factoren zijn beïnvloedbaar. Soms al met kleine stappen. Mits je op tijd begint.

Waarom ‘op tijd’ hier allesbepalend is

De meeste neurodegeneratieve processen beginnen decennia voordat je klachten krijgt. Cognitieve achteruitgang is dus geen abrupt proces, maar het resultaat van jarenlange opstapeling.

Dat betekent ook: wachten tot de eerste symptomen is te laat.

De Lancet Commission pleit daarom voor een levensloopperspectief: ingrijpen op jonge en middelbare leeftijd. Niet pas bij 70+, maar al vanaf 30, 40 of 50. En dat vraagt om inzicht in je risicoprofiel, je biomarkers, en vooral: om strategie met medische begeleiding.

Waarom LNGVTY hier anders mee omgaat

Bij LNGVTY zien we cognitieve gezondheid niet als apart domein, maar als integraal onderdeel van je gezondheidssysteem. We analyseren risicoprofielen vroeg, meten wat er toe doet, en bouwen een plan dat werkt vóór er (teveel) schade is.

Dat betekent:

  • Analyse van cardiovasculaire markers zoals ApoB, homocysteïne en bloeddruk
  • Insulineresistentie en prediabetes als metabole risicofactoren
  • Vroege detectie van gehoorverlies en slaapstoornissen
  • Inzicht in je genetisch risicoprofiel (zoals APOE ε4)
  • Monitoring van hersengezondheid met cognitieve screening en inflammatoire markers
  • Integratie van sociale, mentale en fysieke prikkels in leefstijl
  • Indien nodig: medicamenteuze optimalisatie of doorverwijzing

Dementie voorkom je niet met één pil of supplement. Je voorkomt het met een strategisch systeem, waarin je fysieke, mentale en metabole gezondheid continu op elkaar afgestemd blijven.

Wat jij nú kunt doen

  • Laat je bloeddruk, bloedsuiker en lipiden vroegtijdig checken
  • Slaap 7-9 uur per nacht met kwalitatieve diepe slaap
  • Zorg voor cognitieve belasting: leer, lees, los problemen op. Zo leren veel van onze cliënten bijvoorbeeld een nieuwe taal of een vaardigheid, zoals dansen.
  • Beweeg dagelijks, ook op lage intensitei
  • Minimaliseer chronische ontsteking: stop met roken, beperk alcohol en verlagen orgaanvet.
  • Pak gehoorproblemen aan, al zijn ze nog mild
  • Investeer in sociale connectie en mentale fitheid

Tot slot

Dementie is geen alles-of-niets diagnose. Het is het gevolg van tientallen kleine keuzes, of het ontbreken daarvan.

De nieuwste wetenschap laat zien dat je dus veel meer invloed hebt dan ooit werd gedacht. Tot wel 45% van de gevallen is te voorkomen.

Niet door af te wachten, maar door te handelen. Vroeg. Gericht. Strategisch.

Bij LNGVTY begeleiden we cliënten in elke levensfase bij het beschermen van hun brein. Niet met angst, maar met inzicht en actie.

Ontdek hoe we dat doen en wat je nú al kunt doen voor je toekomst.

Grip op je energie en kracht

Ontvang 100 inzichten van Longevity arts Alexander Rakic voor duurzame gezondheid en prestaties

Ontvang de PDF