Diabetes en andere metabole aandoeningen zijn wereldwijd een groeiend probleem. We ervaren heftige klachten die behoorlijk veel impact hebben op onze gezondheid, maar ook op ons dagelijks leven. Na een diagnose klinkt daarom als eerste vraag vaak: “Hoe los ik dit op?” Het antwoord begint meestal bij leefstijl-veranderingen. En terecht! Maar is leefstijl voldoende om je gezondheid te verbeteren? En hoe verandert onze metabole gezondheid naarmate we ouder worden? In dit artikel duiken we in de kracht van leefstijl en leer je wanneer medicatie een belangrijke aanvulling kan zijn.

Leefstijl: de onmisbare basis

Leefstijl is de eerste en meest krachtige stap naar een betere metabole gezondheid, vooral bij aandoeningen zoals diabetes type 2. De reden is simpel: veel oorzaken van diabetes type 2, zoals insulineresistentie, overgewicht en slechte voedingsgewoonten, zijn rechtstreeks te beïnvloeden door hoe we eten, bewegen en leven.

Waarom is leefstijl zo effectief bij metabole aandoeningen?

1. Doorbreken van insulineresistentie: Al 10% gewichtsverlies kan insulineresistentie met 50% verminderen.
2. Verminderen van orgaanvet: Visceraal vet, het vet rond je organen dat metabole ziektes verergert, kan door gezond eten en bewegen drastisch afnemen.
3. Langdurige voordelen: Leefstijl-interventies hebben niet alleen op de korte termijn effect, maar verbeteren ook je stofwisseling op de lange termijn.

Leuk weetje: Bij een groot onderzoek naar leefstijl-veranderingen verminderden deelnemers met pre-diabetes hun risico op het doorontwikkelen van diabetes met 58% – en zelfs met 71% als ze ouder dan 60 waren!

Beweging: het belangrijkste medicijn voor insulinegevoeligheid en vetverlies

Beweging doet meer dan calorieën verbranden. Het helpt je bloedsuikerspiegel direct te verlagen en verbetert je insulinegevoeligheid tot wel 48 uur na een trainingssessie.

Wat maakt beweging zo krachtig bij het verbeteren van je metabole gezondheid?

• Glucose zonder insuline: Tijdens beweging transporteren je spieren glucose naar binnen zonder dat insuline nodig is.
• Langdurige impact: Regelmatige krachttraining en High-Intensity Interval Training (HIIT) verminderen visceraal vet en verbeteren insulinegevoeligheid drastisch.
• Praktisch effect: Zelfs een simpele wandeling na het eten verlaagt bloedsuikerpieken met 12%!

Voeding en bloedsuiker: hoe een slim dieet je metabolisme ondersteunt

Gezonde voeding is een hoeksteen van metabole gezondheid. Een dieet met een lage glycemische index, veel vezels en minder snelle koolhydraten kan wonderen doen voor je bloedsuiker en ontstekingen verminderen. Een ‘lage glycemische index’ betekent dat het voedsel je bloedsuikerspiegel minder snel laat stijgen. Denk aan volkoren producten, peulvruchten en groenten in plaats van wit brood en snoep. Gezonde voeding helpt je lichaam beter te functioneren door je bloedsuiker stabiel te houden, energiecrashes te voorkomen en ontstekingen te verminderen.

Wetenschappelijke inzichten: zo beïnvloedt voeding je HbA1c en visceraal vet

• HbA1c-verlaging: HbA1c is een maat voor je gemiddelde bloedsuikerspiegel over de afgelopen 2 tot 3 maanden. Een hoger HbA1c-niveau betekent een verhoogd risico op diabetes en andere gezondheidsproblemen. Een vezelrijk dieet kan je HbA1c met 1,5% verlagen in slechts drie maanden – vergelijkbaar met sommige medicijnen.
• Minder bloedsuikerpieken: Vezels kunnen pieken na een maaltijd met 26% verminderen, waardoor je energiedips verminderen en je insulinegevoeligheid verbetert..
• Visceraal vet: Calorierestrictie van 500 calorieën per dag kan al leiden tot 10% minder visceraal vet en betere insulinewerking.

Wanneer leefstijl alleen niet genoeg is: de impact van veroudering

Hoewel leefstijl een sterke basis legt, stuiten we soms op de grenzen ervan, zeker naarmate we ouder worden. Spiermassa neemt af, visceraal vet neemt toe, en je stofwisseling vertraagt. Hierdoor kan het moeilijker worden om resultaten te behalen, hoe hard je ook je best doet.

De uitdaging van ouder worden:

• Meer orgaanvet: Moeilijker te verliezen en cruciaal bij insulineresistentie.
• Minder spiermassa: Minder spieren betekent een minder effectieve glucosehuishouding.
• Beperkte winst: Er komt een punt waarop nóg strenger diëten of nóg meer sporten weinig extra oplevert.

Medicatie als teamspeler

Medicatie kan een cruciale rol spelen wanneer leefstijl alleen niet voldoende is. Het biedt ondersteuning waar leefstijl tekortschiet en helpt complicaties te voorkomen.

Voorbeelden van effectieve medicatie:

• Metformine: Verhoogt insulinegevoeligheid en vermindert glucoseproductie in de lever.
• SGLT2-remmers: Verwijderen overtollige glucose via de urine.
• GLP-1-agonisten: Bevorderen gewichtsverlies en verbeteren de glucosehuishouding.

Vooral bij ouderen blijkt de combinatie van leefstijl en medicatie vaak de beste resultaten op te leveren.

Continuous Glucose Monitoring (CGM): real-time inzicht in je bloedsuiker

Een Continuous Glucose Monitor (CGM) kan je realtime laten zien hoe voeding, beweging en medicatie je bloedsuiker beïnvloeden. Dit maakt het makkelijker om leefstijl en medicatie op elkaar af te stemmen.

Waarom een CGM gebruiken?

• Realtime inzicht: Zie direct hoe je bloedsuiker reageert.
• Aanpassing op maat: Optimaliseer leefstijl en medicatie voor de beste resultaten.
• Voorkom complicaties: Verminder schommelingen en verbeter controle.

Ook interessant is de nieuwe bioengineering techniek waarbij ze gebruik maken van stamcellen om diabetes type I te behandelen.

Conclusie: leefstijl en medicatie in balans voor optimale metabole gezondheid

Leefstijl is en blijft de basis voor een gezonde stofwisseling, maar soms is het niet genoeg. Medicatie kan dan een waardevolle aanvulling zijn, vooral als je ouder wordt of al vergevorderde metabole problemen hebt.

De sleutel tot succes ligt in een persoonlijke aanpak: leefstijl en medicatie in balans, afgestemd op jouw behoeften. Geïnteresseerd in een betere aanpak voor je gezondheid die precies bij jou past? Ons team staat voor je klaar.